KOMPEENCJE OSOBISTE, SPOŁECZNE I W ZAKRESIE UMIEJĘTNOŚCI UCZENIA SIĘ

 

Po wakacyjnej przerwie pora na powrót do naszej dyskusji o kompetencjach kluczowych. Pośród ośmiu kompetencji kluczowych, do rozwijania których jesteśmy zobligowani przez podstawę programową, dziś zajmiemy się kompetencjami osobistymi, społecznymi i w zakresie umiejętności uczenia się.

Kształcenie kompetencji osobistych wydaje się sprawiać najmniej kłopotu. Z pomocą powinna nam przyjść misja szkoły, która wskazuje, jakie wartości powinniśmy kształtować u naszych uczniów oraz profil absolwenta. Wśród najczęstszych cech ucznia obecnych w tych dokumentach, pojawiają się odpowiedzialność, sumienność, kultura osobista, życzliwość, uczciwość, zaangażowanie, chęć niesienia pomocy innym, ciekawość świata, tolerancja. Wszystkie te cechy rozwijamy u naszych uczniów poprzez naszą systematyczną, codzienną pracę. Na szczególną uwagę zasługuje kształtowanie otwartości i tolerancji na zajęciach języków obcych. Naszym zadaniem jest ukazywanie naszym wychowankom kultury danego obszaru językowego, ale nie jedynie kultury wysokiej, sztuki, podstawowej wiedzy z zakresu historii i geografii. Bardzo ciekawym doświadczeniem dla naszych uczniów jest spotkanie z kulturą dnia codziennego – stylem życia mieszkańców, ich tradycjami kulinarnymi, zainteresowaniami, życiem typowego nastolatka, szkołą, świętami i zwyczajami narodowymi, sportem, środkami masowego przekazu. Uczniowie zwykle z zainteresowaniem analizują to, co nas w tych sferach łączy, a co dzieli. 

Naszym zadaniem jest krzewienie tolerancji wobec odmienności innych kultur. Bardzo ciekawe podejście do tej kwestii ma Program Dyplomowy Matury Międzynarodowej, w którym mam przyjemność pracować. Zadaniem nauczyciela IB jest ukazanie odmienności kultur, pokazanie innych wartości, skontrastowanie ich z naszymi polskimi wartościami – wskazanie różnic i podobieństw, ale niewskazywanie priorytetów. Mamy nauczyć ucznia szacunku i tolerancji wobec odmienności, ale nie wolno nam tych odmienności wartościować, mówiąc np. że kwestia wolności religijnej jest lepiej rozwiązana w Stanach Zjednoczonych, a polityka nauczania języka dla cudzoziemców jest w Wielkiej Brytanii lepsza niż w Polsce. Pokazujemy jedynie, że jest inaczej – co nie znaczy lepiej. Uczymy szacunku i zrozumienia wobec tego, co jest inne, ale nie promujemy inności, nie zachęcamy uczniów do ślepego naśladowania zagranicznych trendów.

Kształcenie kompetencji społecznych może odbywać się poprzez różne formy pracy w grupach oraz realizację projektów. Uczniowie uczą się wtedy odpowiedzialności, podziału zadań, zasad współpracy. Wykorzystują różne umiejętności społeczne, które pozwalają im na wspólne wykonanie zadania.

Kwestią kształcenia umiejętności uczenia się zajmę się już wkrótce w oddzielnym poście. 

Źródło ikonografii: https://www.freepik.com/premium-vector/group-young-students-flat-style-illustration-isolated-white_9831180.htm#query=teen%20student&position=5&from_view=keyword