KOMPETENCJE KLUCZOWE W ZAKRESIE ROZUMIENIA I TWORZENIA INFORMACJI

 

Pośród ośmiu kompetencji kluczowych, do rozwijania których jesteśmy zobligowani przez podstawę programową, pierwsze i najistotniejsze miejsce zajmują kompetencje kluczowe w zakresie rozumienia i tworzenia informacji. Dziś kilka słów na ten temat.

Jako nauczycielom języków obcych jest nam stosunkowo łatwo kształtować wśród uczniów kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji, gdyż jest to jeden z nadrzędnych celów edukacji językowej. Kompetencje te łączą w sobie rozwijanie wszystkich sprawności językowych: mówienia, czytania, pisania i słuchania.

Powinniśmy starać się od najwcześniejszych lekcji z naszymi uczniami, by integrować kształcenie tych wszystkich sprawności i uświadamiać uczniów, że przekazywanie i rozumienie informacji jest najistotniejszym celem nauki języka. Rozwijaniu kompetencji sprzyja przygotowaniu uczniów do egzaminów zewnętrznych. Zarówno na egzaminie ósmoklasisty, jak i egzaminie maturalnym, uczeń musi wykazać się umiejętnością rozumienia tekstu słuchanego i czytanego. Zgodnie z najnowszymi wytycznymi musi być w stanie dokonać mediacji informacji, np. przeczytać informację w języku obcym i potwierdzić pełne zrozumienie w języku ojczystym. Uczeń musi także umieć tworzyć pisemne komunikaty. Na poziomie szkoły podstawowej jest to krótki tekst użytkowy, np. e-mail, list nieformalny, zaproszenie, ogłoszenie, wpis na blogu lub pocztówka. Podobnie jest na egzaminie maturalnym na poziomie podstawowym, z tym że uczeń musi zawrzeć w tekście więcej informacji i tekst jest dłuższy objętościowo. Na poziomie rozszerzonym uczeń musi stawić czoła bardziej wymagającym i ambitnym formom pisania kreatywnego, takim jak rozprawka (opinion essay lub argumentative essay), artykuł lub list formalny.

Ważnym zadaniem kształcącym kompetencje kluczowe w zakresie  rozumienia i tworzenia informacji są wszystkie zadania na uzupełnianie luk, tzw. gap-filling exercises. Uczeń otrzymuje niepełny komunikat w wersji czytanej lub słuchanej i jego zadaniem jest uzupełnienie braków w informacji. Nie powinniśmy oczekiwać od uczniów, że będą w pełni rozumieli komunikaty z tekstów słuchanych lub czytanych. Dlatego powinniśmy skupiać się na wyodrębnieniu najważniejszych, szukanych informacji. Także przy tworzeniu własnego komunikatu (np. e-maila) powinniśmy pamiętać o gradacji zadań i najpierw ćwiczyć bardzo proste formy i treści (np. mail, w którym uczeń przedstawia siebie – swój wygląd, swój charakter i swoje zainteresowania), a dopiero potem przechodzić do bardziej skomplikowanych i złożonych treści (np. relacja z wizyty u lekarza i opis symptomów choroby w e-mailu).

Przy kształceniu kompetencji kluczowej w zakresie rozumienia i tworzenia informacji zachęcam wszystkich do korzystania z materiałów autentycznych online i w formie fizycznej. Bardzo ciekawym doświadczeniem może być praca z menu z restauracji – nauczyciel może pytać uczniów np. o ceny dań, dostępne zupy i desery, możemy poprosić ucznia o skomponowanie posiłku za 30 dolarów lub 20 funtów – to nie tylko interesujące, praktyczne i rozwijające uczniów zadanie, ale przede wszystkich kształcenie określonych kompetencji.

W kolejnym miejscu zagłębimy się w kolejnej kompetencji kluczowej – również bliskiej nam kompetencji wielojęzyczności.

MJ